Ο Άγιος Τρύφων στη λαογραφία της καθ’ ημάς Ανατολής
1 Φεβρουαρίου, 2010
Την πρώτη Φεβρουάριου η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά την μνήμη του Αγίου Τρύφωνα, που έχει καθιερωθεί ως προστάτης των αμπελουργών.
Ο Άγιος Τρύφων γεννήθηκε στην Λάμψακο, παραλιακή πόλη της Μικράς Ασίας και μαρτύρησε στη Νίκαια της Βιθυνίας το 249 μ.Χ.
Ο Άγιος Τρύφων, πολιούχος της Νίκαιας, συνδέεται με το κρασί επειδή κατάγονταν από μια περιοχή που ήταν από τους μεγαλύτερους αμπελότοπους της βυζαντινής αυτοκρατορίας. Η θέση της γιορτής του στον ετήσιο κύκλο πρέπει να έπαιξε επίσης ρόλο στην καθιέρωση του Αγίου ως προστάτη των αμπελουργών.
Η εορτή του Αγίου ο οποίος στις νεότερες αγιογραφίες κρατά κλαδευτήρι, συμπίπτει με την περίοδο του κλαδέματος των αμπελιών. Σημαντική τεχνική εργασία που χρειάζεται πείρα και γνώση,αφου καθορίζει την πορεία των κλημάτων. Ετσι ο Φεβρουάριος είναι ο μήνας που επηρεάζει το βλαστικό κύκλο των αμπελιών.
Οταν μετά το 1922 οι ελληνικοί πληθυσμοί της Ανατολικής Ρωμυλίας άφησαν τις κατάφυτες από αμπέλια περιοχές και εγκατασταθηκαν στην Ελλάδα, ο Άγιος Τρύφων ήταν ήδη καθιερωμένος ως προστάτης των αμπελουργών στους χριστιανικούς πληθυσμούς της βαλκανικής χερσονήσου ιδιαίτερα στις περιοχές της Μακεδονίας .
Οι πρόσφυγες από τους αμπελότοπους της Ανατολικής Ρωμυλίας πραγματοποιούν την εντυπωσιακή τελετουργία του κουρμπανιού, αιματηρής θυσίας προς τιμήν του Αγίου Τρύφωνα, που την έφεραν με τις λιγοστές αποσκευές τους και τη μεταφύτευσαν στις νέες τους πατρίδες. Άλλωστε πολλοί από τους ανατολικοθρακιώτες πρόσφυγες συνέχισαν την παράδοση της καλλιέργειας των αμπελιών και μετά την ανταλλαγή,στους νέους τόπους εγκατάστασής τους.