Μνημείο Μικρασιατικού Ελληνισμού στο Ηράκλειο Κρήτης (6)

 

Μνημείο Μικρασιατικού Ελληνισμού στο Ηράκλειο Κρήτης (3)

Μνημείο Μικρασιατικού Ελληνισμού στο Ηράκλειο Κρήτης (4)

Μνημείο Μικρασιατικού Ελληνισμού στο Ηράκλειο Κρήτης (2)

Μνημείο Μικρασιατικού Ελληνισμού στο Ηράκλειο Κρήτης (5)

Στο παρκάκι που βρίσκεται στην συμβολή των λεωφόρου Κνωσού και Ιωνίας, στο Ηράκλειο Κρήτης, τοποθετηθηκε το Μνημείο του Μικρασιατικού Ελληνισμού.

Τα αποκαλυπτήρια του μνημείου του Μικρασιατικού Ελληνισμού πραγματοποιηθηκαν την Κυριακή 30 Μαρτίου 2014. Το μνημείο είναι καρπός της συνεργασία του Δήμου με τους μικρασιατικούς συλλόγους της πόλης και αποτελεί μια δημιουργία του γλύπτη και ακαδημαϊκού Γιάννη Παρμακέλη. Το μνημείο αυτό θα υπενθυμίζει τη μεγάλη τραγωδία του Ελληνισμού στην Μικρασία, αλλά θα μας δίδει και δύναμη στις δύσκολες στιγμές για να προχωρούμε μπροστά και να υπερβαίνουμε τις αδυναμίες μας.

 

Αποδίδουμε σήμερα την τιμή που οφείλει η πόλη μας στον μικρασιατικό ελληνισμό

Στο χαιρετισμό του ο Δήμαρχος Ηρακλείου κ. Γιάννης Κουράκης αναφέρθηκε στην Μικρασιατική καταστροφή  και τους αγώνες των Μικρασιατών:

«Η Μικρασιατική Καταστροφή  υπήρξε η μεγαλύτερη τραγωδία της χώρας μας στον 20ο αιώνα. Από λανθασμένες εκτιμήσεις, επιλογές και χειρισμούς η Ελλάδα εγκατέλειψε τα ιερά χώματα, όπου άνθισε ένας μεγάλος πολιτισμός από τον 8ο αιώνα π.χ. μέχρι τον 20ο αιώνα.

Εκεί γεννήθηκαν  η ποίηση, η φιλοσοφία και οι επιστήμες. Εκεί καλλιεργήθηκαν οι μεγάλες αξίες που σήμερα αποτελούν τη βάση όλου του πολιτισμένου κόσμου. Άκμασε το εμπόριο και τα γράμματα και ήταν για 3000 χρόνια η μήτρα του ελληνισμού.  Ήταν μεγάλος ο φόρος αίματος που πλήρωσαν οι Μικρασιάτες.

Με την ανταλλαγή των πληθυσμών όσοι γλίτωσαν διασκορπίστηκαν σε όλη την Ελλάδα. Στην Αθήνα, τον Πειραιά, στην Θεσσαλονίκη, στα νησιά του Αιγαίου και ιδιαίτερα στην Κρήτη.

Όμως, παρά τον πόνο τους  χάρη στην εργατικότητα, την επιμονή και τη δημιουργικότητά τους κατόρθωσαν σε λίγα χρόνια να αξιοποιήσουν όλες τις δυνατότητες που υπήρχαν, να δημιουργήσουν νέες ευκαιρίες και με ζωντανές τις μνήμες από τις αλησμόνητες πατρίδες να ριζώσουν στους νέους τόπους. Η ανασυγκρότηση της σύγχρονης Ελλάδας έχει το μεράκι και τη σφραγίδα του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας.Η συμβολή τους στην οικονομική, την κοινωνική και πολιτισμική ανάπτυξη είναι τεράστια.

Μνημείο Μικρασιατικού Ελληνισμού στο Ηράκλειο Κρήτης (7)

Το Ηράκλειο οφείλει πολλά στους Μικρασιάτες

Η πόλη μας, το Ηράκλειο, τους οφείλει πολλά. Αρκετά στοιχεία από εκείνα που μας κάνουν σήμερα υπερήφανους οφείλονται στους Μικρασιάτες.

Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε τους αγώνες των μικρασιατών για την Ελευθερία και την Δημοκρατία σε χαλεπούς καιρούς ούτε και τις θυσίες των πρωτοπόρων της εργατικής τάξης που έδωσαν την ζωή τους για τα δικαιώματα των εργαζομένων.

Το μνημείο αυτό αποτελεί μια ελάχιστη συμβολική τιμή της πόλης μας για την προσφορά του ανώνυμου Μικρασιάτη.

Μια τιμή προς τα παιδιά και τα εγγόνια τους που κρατούν ζωντανές τις μνήμες και τις υψηλές αξίες που κληρονόμησαν.

Το μνημείο θα μας δίνει δύναμη στις δύσκολες στιγμές

Το μνημείο, μια λαμπρή δημιουργία του συμπολίτη μας Ακαδημαϊκού Γιάννη Παρμακέλη, που έργα του κοσμούν και άλλα σημεία της πόλης μας, θα υπενθυμίζει μια τραγωδία, αλλά θα μας δίδει και δύναμη στις δύσκολες στιγμές για να προχωρούμε μπροστά και να υπερβαίνουμε τις αδυναμίες μας.

Είναι μια συμπυκνωμένη ιστορική φωνή που θα μας δείχνει το δρόμο μας, θα μας υπενθυμίζει το χρέος μας και θα μας διδάσκει ότι ένας λαός που σέβεται την ιστορία του αξίζει να παραμείνει ζωντανός και να απαιτεί από όλους το σεβασμό, την τιμή και το δικαίωμα στην αξιοπρέπεια»

Πηγές: cretalive.gr , creteplus.gr , kritipoliskaihoria.blogspot.gr

 

Advertisement
Το λάβαρο της Αγίας Λαύρας που υψώθηκε το 1821 - Κέντημένο απο σμυρναίικα χέρια...

Το λάβαρο της Αγίας Λαύρας που υψώθηκε το 1821 – Κεντημένο απο σμυρναίικα χέρια.

Η Επανάσταση του Μάρτη του 1821 ξεκίνησε με την ύψωση του λαβάρου στη Μονή της Αγίας Λαύρας. Λιγότερο όμως γνωστό είναι πως το χρυσοκέντητο ύφασμα που χρησιμοποιήθηκε ως λάβαρο βρισκόταν αρχικά στην ωραία πύλη του τέμπλου της Μονής, απεικονίζει την Κοίμηση της Θεοτόκου και κεντήθηκε στη Σμύρνη. Η Σμύρνη άλλωστε ήταν γνωστή για τα υφάσματα και την υψηλής αισθητικής χρυσοκεντητική.

Αλλά δεν είχε μόνο αυτή τη συμβολή η μικρασιατική γη στην εθνική μας Παλιγγενεσία. Αξίζει να αναφερθεί πως πολλοί μικρασιάτες πήγαν στην Ρούμελη και το Μωριά για να συστρατευθούν και αυτοί με τους εκεί επαναστατημένους Έλληνες συμπατριώτες τους, οπως ο Σμυρναίος αγωνιστής Κυριάκος Αλεβιζόπουλος.

Η Σμύρνη μάλιστα και τα Μοσχονήσια είναι ενδεικτικά μερικές περιοχές που πλήρωσαν βαρύ φόρο αίματος, με σφαγές αμάχων που έγιναν σε αντίποινα για τον ξεσηκωμό των Ελλήνων.

Η συμβολή των Μικρασιατών στην Επανάσταση του 1821

Η ιστοριογραφία της Επανάστασης του ’21 σχεδόν αγνοεί τη συμμετοχή των Μικρασιατών στον Αγώνα του Γένους. Αλλά η Ελληνική Επανάσταση δεν ήταν τοπικό ιστορικό γεγονός, πελοποννησιακό, ρουμελιώτικο ή νησιώτικο.

Ηταν ξεσηκωμός πανελλήνιος, στον οποίο μετείχαν όλοι οι Ελληνες, προσφέροντας ό,τι μπορούσε ο καθένας, ο κάθε τόπος, ο κάθε Ρωμιός της υπόλοιπης Ελλάδας ή της Διασποράς. Συμμετείχαν οι Επτανήσιοι, οι Θρακομακεδόνες, οι Κρητικοί, οι Δωδεκανήσιοι, οι Κωνσταντινουπολίτες, οι Κύπριοι, ακόμη και Ελληνες της Κορσικής.

Οι Ελληνες της Μικράς Ασίας δεν ήταν δυνατόν να απουσιάσουν από το Μεγάλο Αγώνα του Εθνους. Η Φιλική Εταιρεία είχε έγκαιρα στείλει σε πολλές πόλεις της Μικράς Ασίας τους «Αποστόλους» της, οι οποίοι φρόντισαν να μυήσουν έναν αρκετά μεγάλο αριθμό Ρωμιών στο μεγάλο μυστικό.

Οι Μικρασιάτες δεν υπήρξαν μόνο τα θύματα της εκδικητικής μανίας των Τούρκων, που ξέσπαγαν κατά την Επανάσταση του ’21 επάνω στον άμαχο πληθυσμό της Κωνσταντινούπολης και της Σμύρνης με σφαγές, διώξεις και εξανδραποδισμούς. Είχαν και σπουδαία ενεργητική συμμετοχή στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα, που εκδηλώθηκε με την εθελοντική στράτευση μεγάλου αριθμού από αυτούς στα επαναστατικά στρατιωτικά σώματα, τη συγκρότηση ιδιαίτερου στρατιωτικού σχηματισμού, που ονομάστηκε Ιώνιος Φάλαγξ (ή Φάλαγξ της Ιωνίας), και την ηρωική συμμετοχή τους στις μάχες που δόθηκαν σε όλη τη διάρκεια του Αγώνα.

Οι περισσότεροι Μικρασιάτες αγωνιστές του ’21 κατάγονται από τις Κυδωνίες, τη Σμύρνη, τη Μάκρη και εν γενει τη δυτική Μικρά Ασία, πολλοί όμως ήταν και οι καταγόμενοι από την Καππαδοκία. Απέκρυπταν τα πραγματικά τους ονόματα, από φόβο μήπως ξεσπάσουν αντίποινα κατά των συγγενών τους στη Μικρά Ασία, και φρόντιζαν να δηλώνουν ως επώνυμο τον τόπο προέλευσής τους.

Ετσι, έχουμε επίθετα πατριδωνυμικά, δηλαδή απλά και μόνο δηλωτικά της πατρίδας τους, όπως π.χ. Σμυρνιός, Σμυρνιώτης ή Σμυρναίος, Αϊβαλιώτης ή Κυδωνιάτης, Μοσχονησιώτης, Βουρλιώτης, Καισαρέας και εκατοντάδες άλλα που δήλωναν Ανατολίτες ή Καραμανλήδες.

Αϊβαλιώτης Καπετάνιος , έργο Φωτίου Κόντογλου 1955

Αϊβαλιώτης Καπετάνιος , έργο Φωτίου Κόντογλου 1955

Οι Αϊβαλιώτες ήταν οι πρώτοι που έφτασαν στην κυρίως Ελλάδα. Προσχώρησαν αμέσως στις άτακτες στρατιωτικές ομάδες διάφορων οπλαρχηγών και καπεταναίων ή συγκρότησαν αυτοτελείς στρατιωτικούς σχηματισμούς, αποτελούμενους μόνο από Αϊβαλιώτες, όπως του Χατζή Αποστόλη, του Δημ. Καπανδάρου, που, όντας επικεφαλής ενός σώματος τριακοσίων Κυδωνιέων, αγωνίστηκε κατά του Δράμαλη, του Κωνσταντίνου Αϊβαλιώτη κ.ά. Κυδωνιάτης ήταν ο Δημήτριος Μοσχονησιώτης, που πρώτος αυτός εκπόρθησε το κάστρο του Παλαμηδίου στις 30 Νοεμβρίου του 1822. Ανάμεσα στους Αϊβαλιώτες ξεχωρίζουν οι ηρωικοί πέντε αδελφοί Πίσσα, ένας από τους οποίους, ο Ευστράτιος, στα «Απομνημονεύματά» του υπολογίζει τους πεσόντες στις διάφορες μάχες Κυδωνιείς σε πέντε χιλιάδες.

Μετά τις Κυδωνίες έρχεται η προσφορά της Σμύρνης. Σε αρκετές εκατοντάδες, ίσως και σε χιλιάδες, πρέπει να ανέρχονται οι Σμυρναίοι αγωνιστές. Μόνο με τα πατριδωνυμικά επίθετα Σμυρναίος, Σμυρνιός, Σμυρνιώτης, Σμυρνιωτάκης κ.λπ., ευρέθησαν 184 αγωνιστές, χωρίς να υπολογιστούν όσοι άλλοι δήλωσαν το κανονικό τους επίθετο και παράλληλα δήλωσαν ως τόπο καταγωγής τους τη Σμύρνη. Και βεβαίως στους Σμυρνιούς θα πρέπει να προστεθούν οι Μπουρνοβαλήδες, οι Κουκλουτζαλήδες, οι Νηφιώτες, οι Βουρλιώτες, οι Τσεσμελήδες κ.ά. Σμυρνιός ήταν ο Γιαννακός Καρόγλου, ο επικεφαλής της Ιωνικής Φάλαγγας, που συγκροτήθηκε αποκλειστικά από Μικρασιάτες και αποτέλεσε ένα ανεξάρτητο επαναστατικό σώμα που πολέμησε κατά του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο, με τον Καραϊσκάκη στη μάχη της Αράχοβας, και αλλού. Από την Καππαδοκία ήταν ο Χατζησάββας Καισαρέας, Ελληνας που εγκατέλειψε το τάγμα των γενίτσαρων, όπου τον είχε κατατάξει το παιδομάζωμα, και κατέφυγε στην Ελλάδα για να καταταγεί στο σώμα του Πλαπούτα και να ανδραγαθήσει.

Τέλος, στους Μικρασιάτες οφείλεται η επιτυχία της πρώτης προσπάθειας για δημιουργία ακομμάτιστου εθνικού στρατιωτικού σχηματισμού, που έπειτα, βέβαια, από πολλές και κοπιώδεις προσπάθειες κατέληξε στη δημιουργία τακτικού στρατού. Η δημιουργία τακτικού στρατού στην επαναστατημένη Ελλάδα δεν θα ήταν δυνατή χωρίς τη συμμετοχή των Ελλήνων της Μικράς Ασίας.

Ολους αυτούς πρέπει να τους θυμόμαστε και κάποτε να τους τιμήσουμε ξεχωριστά.

 

 

 Ζήτω  η  Ελλάδα  και  κάθε  τι  μοναχικό  στον  κόσμο  αυτό  . . .

Δ.Σαββόπουλος, Τσάμικο

 

 

 

 

To Kρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος παρουσιάζει σε συμπαραγωγή με την Θεατρική ομάδα «Γέφυρα» τη μουσικoθεατρική παράσταση «Μικρασία» στο Μικρό Θέατρο Μονής Λαζαριστών, σε δραματουργική επεξεργασία-σκηνοθεσία Λεωνίδα Παπαδόπουλου. Έναρξη:  Παρασκευή 21 Μαρτίου 2014.
 
 
Λίγα λόγια για το έργο
Μια παράσταση φόρος τιμής στις αλησμόνητες πατρίδες. Αφηγήσεις, τραγούδια και μνήμες μιας εποχής κι ενός τόπου που σημάδεψε τη σύγχρονη ελληνική ιστορία. Η παράσταση, με στραμμένο τον νου στα 90 χρόνια από τον ξεριζωμό δύο εκατομμυρίων Ελλήνων από τις χαμένες πατρίδες, με ανοιχτή καρδιά σε μαρτυρίες επίσημες, ιστορίες που γέννησαν εκείνες οι φωτιές, καημούς χιλοτραγουδισμένους και όχημα τη μουσική που άνθισε από κείνη την καταστροφή, μας καλεί σε μια περιπλάνηση στον κόσμο που δεν κατάφεραν να αφανίσουν ούτε σφαγές, ούτε διαπλοκές. Μέσα στις καρδιές των επιζώντων έγινε σύμβολο και μύθος του πλούτου και της αντοχής ετούτου του λαού που πάντα θα αγκαλιάζει ανατολή και δύση.
 

Γιάννης Βούρος: «Χρέος μας προς τις αλησμόνητες πατρίδες η συγκλονιστική Μικρασία»

Σημείωμα σκηνοθέτη
Είμαστε όλοι περιπλανώμενοι άνθρωποι σε μια ζωή-ταξίδι σε τόπους της καρδιάς και της φυγής και χρόνους νοσταλγικούς ή επικείμενους.
Ναυαγοί του χθες και του σήμερα, να αναζητούμε νησιά ελπίδας σε θάλασσες φουρτουνιασμένες, να αναζητούμε ταυτότητες σε ιστορίες πατρίδων και πατρίδες σε εποχές γεμάτες αβεβαιότητα και απόγνωση.
Όλοι πρόσφυγες, ξένοι, «άλλοι», μετανάστες, στην ίδια πόλη, στην ίδια χώρα, στον ίδιο κόσμο, στην ίδια μας τη ζωή.
Να αναζητούμε στιγμές ανθρωπιάς σε μια μαζική περαστική ιστορία, καταφύγιο και ασφάλεια σε έναν τόπο, έστω και νοερό, που θα βρούμε τη δική μας πατρίδα.
Χτίσαμε μια παράσταση-γέφυρα μνήμης που ενώνει εποχές, τόπους και ανθρώπους.
Ανθρώπους διαχρονικά υποταγμένους σε αποφάσεις άλλων, βασανισμένους αλλά πεισματικά δυνατούς.
Όλοι πρόσφυγες στην ίδια μας τη ζωή…
 

            Λεωνίδας Παπαδόπουλος
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Δραματουργική επεξεργασία-σκηνοθεσία: Λεωνίδας Παπαδόπουλος
Επιμέλεια κίνησης: Μαρίζα Τσίγκα
Ενδυματολογική-σκηνογραφική επιμέλεια: Νικολέτα Παπαδοπούλου
Μουσική-βίντεο: Λιάνα Τζερεφού
Σχεδιασμός φωτισμών: Σοφία Αλεξιάδου
Μουσική επιμέλεια: Θοδωρής Ευστρατιάδης
Μουσική διδασκαλία: Μανώλης Μπρίμπος
Βοηθός σκηνοθέτη: Ελένη Δαφνή
Οργάνωση παραγωγής: Δημοσθένης Πάνος
 
Διανομή (με αλφαβητική σειρά): Ειρήνη Γραμματικοπούλου, Ελένη Δαφνή, Δώρα Θωμοπούλου, Μάνθος Καλαντζής, Άννυ Τσολακίδου, Κωνσταντίνος Χατζησάββας
 
Παίζουν επί σκηνής οι μουσικοί: Μανώλης Μπρίμπος, Νίκος ΤουρνάκηςΤις σκηνές «Ομπρέλες» και «Συνάντηση» έγραψε ο Οδυσσέας Κιόσογλου.
Στο κομμάτι «Μικρασία» παίζει μαντολίνο η Σοφία Διονυσοπούλου.
Στο βίντεο ακούγεται η φωνή του Νίκου Δαφνή.

 
‘Εναρξη: Παρασκευή 21/03/14
Για λίγες μόνο παραστάσεις

 
ΗΜΕΡΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ:
Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή
Τετάρτη & Κυριακή 19.00
Πέμπτη & Παρασκευή 21.00
Σάββατο 18.00 & 21.00

Το Μιστί ή Μισθί (με ορθρό πρωτογενές όνομα »η Μυστή»), αποτελούσε μια αμιγώς ελληνική κωμόπολη της Καππαδοκίας, νότια της Καισάρειας, όπου στις αρχές του 20ου αι. ζούσαν τετρακόσιες χριστιανικές οικογένειες, κατοικώντας υπό την επιφάνεια του εδάφους. Για το όνομα του κάποιοι λένε ότι το έλαβε από τους μισθοφόρους του Μεγάλου Αλεξάνδορυ, οι οποίοι κατά την κάθοδο τους προς τους Πέρσες λόγω των δυσμενών συνθηκών διαβίωσης αποφάσισαν να εγκατασταθούν εκεί. Άλλοι υποστηρίζουν ότι το έλαβε κατά τους Βυζαντινούς χρόνους από μισθοφόρους αγρότες.

Κατά μια άλλη εκδοχή, θεωρείται ότι οι Μιστιώτες είναι άποικοι από τα νησιά Λήμνος, Νάξος και Δήλος, τους οποίους φαίνεται ότι αποίκισε ο στρατηγός του Μιθριδιάτη Αρχέλαος όταν κυρίευσε τα νησιά αυτά. Άλλοι ερευνητές, όπως ο Καρολίδης, θεωρούν ότι ονομάστηκε Μιστί από πολλούς μετανάστες Έλληνες αγρότες που πήγαν στο χωριό αυτό από τα παράλια, για να εργασθούν ως μισθωτοί γεωργοί. Πολιτικά, το Μιστί υπάγονταν στη διοίκηση της Νίγδης.

Μιστί Καππαδοκίας

Μιστί Καππαδοκίας: ο ναός των Αγίων Βασιλείου και Βλασίου (1840-1844), βυζαντινού ρυθμού, σπάνιος τύπος δεκάτρουλου ναού. Ένας από τους μεγαλύτερους ναούς της Ανατολής και ο μεγαλύτερος της Καππαδοκίας.

Οι Μιστιώτες ήταν πάντοτε, μαζί με τους άλλους Έλληνες της Καππαδοκίας, οι πρόμαχοι της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού. Οι Ακρίτες του Βυζαντίου που τόσο πολύ τους τραγούδησε η λαϊκή μούσα. Στα βυζαντινά χρόνια ήταν καστροπολεμίτες. Το Μισθί πρέπει να ήταν το μεγάλο Βυζαντινό κάστρο «Μισθεία». Το Μιστί έχει πολύ μεγάλη ιστορία. Σε έγγραφα της Μητρόπολης Καισαρείας, της έδρας του Αγίου Βασιλείου, αναφέρεται πως τα πρώτα χριστιανικά χρόνια, πριν το 313 μ. Χ. υπαγόταν στην επαρχία της Λυκαονίας και λόγω του αμιγούς ελληνοχριστιανικού πληθυσμού του, ήταν επισκοπική έδρα με την ονομασία «Επισκοπή Μισθίων», ανήκοντας εκκλησιαστικά στη Μητρόπολη Ικονίου. Στα μετέπειτα χρόνια και συγκεκριμένα στα χρόνια του αυτοκράτορα Λέοντα Σοφού, όπως αναφέρει ο Λεβίδης Αναστάσιος, τιμήθηκε να είναι αρχιεπισκοπική έδρα.  Αυτό και μόνο το γεγονός, φανερώνει τη θρησκευτικότητα και την ποιότητα των Μιστιωτών. Στο παλιό υπόγειο χωριό τους, υπήρχαν τα ερείπια του ναού του Αγίου Βλασίου, της Αγίας Μαρίνας και των άλλων λαξευμένων παρεκκλησιών, τα οποία  δεν υπάρχουν σήμερα. Υπόγειες εκκλησίες υπήρχαν και έξω από το χωριό, όπως αυτή του Προφήτη Ηλία. Ανάμεσα στα έτη 1840-1844, έχτισαν οι φτωχοί Μιστιώτες, με ενέργειες του μητροπολίτη Σωφρονίου, έναν από τους μεγαλύτερους ναούς της Ανατολής και το μεγαλύτερο της Καππαδοκίας. Το σπανιότατο δεκάτρουλο δισυπόστατο ναό των Αγίων Βασιλείου και Βλασίου, βυζαντινού ρυθμού.

Το Μιστί τα παλαιότερα χρόνια ήταν υπόγειο χωριό και οι κάτοικοι ζούσαν στα κελέρια, όπως τα ονόμαζαν, όπου υπήρχε εκκλησία, φούρνος, πηγάδι για νερό και τρόφιμα, ως τα τέλη του 19ου αι., οπότε οι Μιστιώτες άρχισαν να χτίζουν τα σπίτια τους πάνω από το έδαφος, το πάνω χωριό όπως το έλεγαν. Τις παλιές υπόγειες κατοικίες δεν τις αχρήστευσαν, αλλά τις χρησιμοποιούσαν ως αποθήκες και κελάρια, όπου διατηρούσαν τα αγαθά τους σαν σε σημερινό ψυγείο. Όταν κινδύνευαν, κατέβαιναν και πάλι στο υπόγειο χωριό τους όπου προφυλάσσονταν από τους νεότερους επιδρομείς, όπως παλιά.

Η μιστιώτικη διάλεκτος αποτελεί πρόκληση και θησαυρό για τους ερευνητές της ελληνικής γλώσσας. Λόγω της απομόνωσής τους από τον Ελληνισμό των παραλίων και της μητροπολιτικής Ελλάδας, δεν ακολούθησαν τις αλλαγές της ελληνικής γλώσσας, αλλά συνέχισαν να μιλούν ως τις μέρες μας μια ελληνική διάλεκτο, η οποία έχει τις περισσότερες αρχαιοελληνικές λέξεις ή ρίζες λέξεων, αν και οι περισσότερες παραφθάρηκαν από τότε που πήγαν και εγκαταστάθηκαν στην απόμακρη εκείνη περιοχή έως σήμερα.

Οι Μιστιώτες ασχολούνταν με τη γεωργία, η οποία όμως δεν τους απέδιδε σπουδαία παραγωγή, γι’ αυτό πολλοί έφτιαχναν ή εμπορεύονταν λευκά υφάσματα και σεντόνια. Όμως, εκεί που ξεχώριζαν ιδιαίτερα ήταν στη δημιουργία παπλωμάτων και κετσέδων.

Μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών, οι κάτοικοι του Μιστί διασκορπίστηκαν σε διάφορα μέρη της Ελλάδας. Οι περισσότεροι εγκαταστάθηκαν στο Νέο Αγιονέρι, στην Πλαγιά, στην Αγία Παρασκευή, στις Μουριές και στους Αποστόλους Κιλκίς, στο Ξηροχώρι Θεσσαλονίκης, στη Μάνδρα και την Αμυγδαλέα Λαρίσης, στο Βόλο, στην Αλεξανδρούπολη, στην Αισύμη Αλεξανδρούπολης, στο Νεοχώρι Έβρου, στην Ξάνθη, στο Κοκκινόχωμα και στο Διπόταμο Καβάλας, στα Κομνηνά Κοζάνης και αλλού.

Ο άγιος Δημήτριος από το Μιστί Καππαδοκίας.

Ο άγιος Δημήτριος από τη Μυστή.