Εκδηλώσεις Mνήμης Μικρασιατικής Καταστροφής
30 Αυγούστου, 2014
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΜΝΗΜΗΣ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ
1922-2014 : 92 ΧΡΟΝΙΑ ΘΥΜΗΣΗΣ

Άγιοι Μικρασιάτες Μάρτυρες : ιεράρχες, ιερείς, μοναχοί και λαϊκοί , άνδρες γυναίκες και παιδιά (μια μικρασιατική οικογένεια).
____
Κυριακή 7 Σεπτεμβρίου 2014
Ιερός Μητροπολιτικός Ναός Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Καλαμαριάς
8:00 Αρχιερατική Θεία Λειτουργία επί τη μνήμη του Αγίου Χρυσοστόμου μητροπολίτου Σμύρνης, των συν αυτώ Αμβροσίου Μοσχονησίων, Γρηγορίου Κυδωνίων, Προκοπίου Ικονίου, Ευθυμίου Ζήλων και πάντων των Μικρασιατών Νεομαρτύρων.
Παρασκευή 12 Σεπτεμβρίου 2014
Πολιτιστικό Κέντρο ΄΄Μικρασία΄΄ (Μητρ.Καλλίδου 108, Καλαμαριά)
21:00 Ομιλία του Προέδρου της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Μικρασιατικών Σωματείων κ.Ευθυμίου Ν.Αρζόγλου με θέμα » Η ΜΙΑ ΕΝΙΑΙΑ ΚΑΙ ΑΔΙΑΙΡΕΤΗ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΚΑΘ ΗΜΑΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ».
21:30 Μικρασιατικά τραγούδια μνήμης από τη χορωδία της Ένωσης Σμυρναίων Μικρασιατών Β.Ε
Κυριακή 14 Σεπτεμβρίου 2014
Ιερός Καθεδρικός Ναός Της Του Θεού Σοφίας Θεσσαλονίκης
8:00 Όρθος και Αρχιερατική Θεία Λειτουργία.
10:00 Επιμνημόσυνη Δέηση για τα θύματα της Μικρασιατικής Καταστροφής και της Γενοκτονίας του Ελληνισμού της Ανατολής.
Πλατεία Αγίας Σοφίας
10:45 Τρισάγιο και κατάθεση στεφάνων στον ανδριάντα του Αγίου ιεροεθνομάρτυρος Χρυσοστόμου Σμύρνης.
Τα Προσφυγικά της Λευκάδας
21 Αυγούστου, 2014
Μικρασιάτες πρόσφυγες στη Λευκάδα
Γιώργος Καζάνας
Πρόεδρος Ένωσης Μικρασιατών Φοιτητών
Μετά τον ξεριζωμό του Ελληνισμού από τη Μικρά Ασία, περίπου 5.000 Μικρασιάτες πρόσφυγες έφτασαν στο νησί της Λευκάδας. Άλλωστε η Λευκάδα είχε δεχθεί κατά τη μακρά ιστορία της πολλούς Έλληνες που ως πρόσφυγες αναζητούσαν έναν ασφαλή τόπο για να ξαναριζώσουν (όπως οι Χιώτες). Ο Ναός της Παναγίας των «Ξένων» – κτισμένος στη σημερινή του μορφή από το 1785 – ονομάστηκε έτσι διότι σε αυτόν εγγράφονταν με αίτησή τους Έλληνες κάτοικοι του νησιού οι οποίοι κατάγονταν από άλλα μέρη.
Έτσι και οι Μικρασιάτες βρήκαν μια νέα πατρίδα στο νησί της Λευκάδας. Αρχικά για τη στέγασή τους χρησιμοποιήθηκαν τα σπιτάκια του Κάστρου της Αγίας Μαύρας. Εγκαταστάθηκαν σε πρόχειρους καταυλισμούς στην πόλη της Λευκάδας. Παραπλεύρως του Ιερού Μητροπολιτικού Ναού Ευαγγελίστριας ανεγέρθηκαν μικρά προσφυγικά σπίτια από τους Μικρασιάτες δημιουργώντας έτσι τον Προσφυγικό Συνοικισμό ή Προσφυγικά. Η περιοχή ξεκίνησε να οικοδομείται σταδιακά από το 1922 με την έλευση των Μικρασιατών στην Λευκάδα και ονομάστηκε Νεάπολη.
Συνολικά η Λευκάδα ως νησί φιλοξένησε 4.396 πρόσφυγες σε καταγραφή του έτους 1923. Εξ αυτών στην πόλη και το φρούριο 3.345, Απόλπαινα 134, Κατούνα 227, Τσουκαλάδες 31, Νυδρί 303 και Καρυά 356.

Τα Προσφυγικά της Λευκάδας: λιτά, ασβεστωμένα, καθαρά με τις φροντισμένες γλάστρες, τα λελούδια και τον βασιλικό.
Η Νεάπολη είναι το νέο τμήμα της πόλης από τον Ιερό ναό της Ευαγγελίστριας μέχρι το χιλιόμετρο, δηλαδή τη διασταύρωση Πεφανερωμένης και Φιλοσόφων και από τη ΔΕΗ μέχρι τον Άγιο Μηνά.
Στη θέση Κουζούντελη (ή ορθότερα Κουζούμπεη) μέχρι και τον μεγάλο σεισμό του 1948, εκτός από δύο–τρία εξοχικά καφενεία με θέα στη λεωφόρο Πεφανερωμένης, βρίσκονταν τα προσφυγικά σπίτια των Ελλήνων που κατέφυγαν στο νησί μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή. Η περιοχή είχε πάρει το όνομά της από τον Τούρκο γαιοκτήμονα (Κουζουμ – μπέη) που είχε εκεί τα κτήματά του ή κατά άλλη εκδοχή από την τούρκικη λέξη κουζούμ – ντελής, που σημαίνει ωραίος ιππέας.

Λευκάδα: ο κουλουράς του Κάστρου. Τελευταία φορά που χρησιμοποιήθηκαν τα σπιτάκια του Κάστρου της Αγίας Μαύρας ήταν μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή για τη στέγαση των προσφύγων.
_______
Οι Μικρασιάτες ρίζωσαν στη Λευκάδα και συνέβαλλαν στη διαμόρφωση και ανάπτυξη πολλών πτυχών της ζωής του νησιού όπως του αθλητισμού, της πολιτιστικής παραγωγής, των επαγγελματικών δραστηριοτήτων κ.ά.
Το πολιτιστικό περιβάλλον των χωριών της Λευκάδας από το 19ο αιώνα -ή και πολύ πιο πριν- διαμορφώνεται κυρίως από την επίδραση που ασκούν τα στοιχεία του λεγόμενου προφορικού πολιτισμού: δημοτικά τραγούδια, παραμύθια, άλλες μορφές λόγου και πληροφόρησης, για όλα τα γεγονότα, παλαιότερα και σύγχρονα. Τα δημοτικά τραγούδια αποτελούσαν -ως το 1950 και παραπέρα- το κυριότερο παράγοντα της πολιτιστικής ζωής. Τα πανηγύρια που γίνονται στα περισσότερα από τα 42 περίπου χωριά της Λευκάδας -σε μερικά, δύο ή τρία το χρόνο- είναι κατεξοχήν ψυχαγωγικά, δεν έχουν εμπορικό χαρακτήρα. Μαζί με τους γάμους, που τελούνται σύμφωνα με ολόκληρο γιορταστικό τελετουργικό, αποτελούν τη βάση της ψυχαγωγίας των κατοίκων του χωριού.
Τα δημοτικά τραγούδια είναι κυρίως Ρουμελιώτικα και Πελοποννησιακά, λιγότερο Ηπειρώτικα και νησιώτικα. Οι πρόσφυγες που φτάνουν στη Λευκάδα το 1922, φέρνουν και μικρασιατικά τραγούδια. Διαδίδονται προφορικά ακολουθώντας τις μετακινήσεις των πληθυσμών προς το νησί της Λευκάδας.
_______
Αξίζει τέλος να αναφερθεί ότι στην Ιερά Μονή Φανερωμένης Λευκάδος, πολιούχου του νησιού, τιμάται μεταξύ άλλων και ο άγιος Αρσένιος ο Καππαδόκης. Στη Μονή φυλάσσεται τμήμα του ιερού λειψάνου του μεγάλου Μικρασιάτη αγίου και εορτάζεται η μνήμη του στις 10 Νοεμβρίου κάθε έτους.
πηγές:
προφορικές μαρτυρίες Λευκαδίων (οι ιδιαίτερες ευχαριστίες στην κ.Νίκη Α.)
ημερολόγιο Ιεράς Μητροπόλεως Λευκάδος & Ιθάκης 2013
Πάνος Θ. Κουνιάκης, «Η σύγχρονος Λευκάς 1890-1936», 1937
2ο Λύκειο Λευκάδας: »Λευκάδα – Δρόμοι, πλατείες, συνοικίες με ιστορία», 2012-2013
Σπύρος Πολίτης »ΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ ΤΗΣ ΛΕΥΚΑΔΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ» – Όλοι για τη Λευκάδα
Ο άγιος Νεομάρτυς Παναγιώτης
15 Αυγούστου, 2014

Ο άγιος Νεομάρτυς Παναγιώτης (αγιογραφία Μιχαήλ Χατζημιχαήλ© http://www.michaelhadjimichael.com)
Δύο είναι οι νεομάρτυρες που φέρουν το όνομα της Παναγίας:
Ο άγιος Νεομάρτυς Παναγιώτης ο Καισαρεύς
Μαρτύρησε στην Κωνσταντινούπολη στις 24 Ιουνίου 1765.
Πολύ λιτά αναφέρεται ο συναξαριστής στη ζωή και το μαρτύριο του Αγίου Παναγιώτη.
Καταγόταν από την Καισάρεια της Καππαδοκίας και ήταν γιος ενός ευσεβούς ανθρώπου, ονόματι Ισραήλ .
Μαρτύρησε στην Κωνσταντινούπολη σε ηλικία περίπου είκοσι ετών .
Το άγιο λείψανό του ενταφιάστηκε από τους Χριστιανούς στον ναό της Ζωοδόχου Πηγής.
Ο άγιος Νεομάρτυς Παναγιώτης ο εν Μαγνησία της Μικράς Ασίας – ο Πελοποννήσιος
Μαρτύρησε στα Ιεροσόλυμα στις 5 Απριλίου 1820
Ο άγιος καταγόταν από την Πελοπόννησο αλλά από μικρό παιδί μεγάλωσε στη Μαγνησία της Μικράς Ασίας, ως δούλος του αρχιγραμματέα του Δούκα Σουλεϊμάν πασά . Στο μεταξύ ο Δούκας διορίστηκε από τον Σουλτάνο Δούκας της Δαμασκού.
Κάποια ημέρα ο Δούκας έστειλε τον αρχιγραμματέα του στα Ιεροσόλυμα για κάποιες υπηρεσιακές υποθέσεις και φυσικά τον ακολούθησε ο άγιος ως υπηρέτης του.
Πριν επιστρέψει ο αρχιγραμματέας στη Δαμασκό, θεώρησε καλό να προσκυνήσει στο τέμενος του Ομάρ , το οποίο είναι κτισμένο πάνω στα Άγια των Αγίων του ναού του Σολομώντος. Τον ακολούθησε και ο άγιος και μπήκε μαζί του κρατώντας τα παπούτσια του κυρίου του. Δεν προσευχήθηκε στο τέμενος, απλά κοίταζε τον χώρο.
Υπήρχε νόμος , ο οποίος έλεγε ότι μόνο οι μουσουλμάνοι επιτρέπεται να μπαίνουν στο τέμενος, και ότι αν εισέλθει αλλόδοξος είτε στην αυλή είτε στον εσωτερικό χώρο ή θα γίνεται μουσουλμάνος ή θα θανατώνεται.
Ο αρχιγραμματέας, μετά το προσκύνημά του, αναχώρησε για τη Δαμασκό ενώ ο άγιος έμεινε στα Ιεροσόλυμα διότι στο μεταξύ άρχιζε η μεγάλη Εβδομάδα.
Κάποιος άλλος δούλος του αρχιγραμματέα, ο οποίος φθονούσε τον άγιο, του πρότεινε να πάνε πάλι στο τέμενος και ο άγιος ανυποψίαστος πήγε. Έτσι ο δούλος εκείνος έπεισε τους άλλους μουσουλμάνους, Τούρκους και Άραβες, να ζητήσουν από τον Δούκα την εφαρμογή του νόμου.
Πράγματι, όταν ήλθε ο Δούκας και πήγε να προσκυνήσει στο τέμενος του Ομάρ , του ανέφεραν την υπόθεση και ζήτησαν την εφαρμογή του νόμου. Ο Δούκας αμέσως διέταξε να συλληφθεί ο νέος και να οδηγηθεί στον δικαστή.
Χωρίς να γνωρίζει την υπόθεση ο άγιος συνελήφθη την ώρα που έβγαινε από τον Ναό του Παναγίου Τάφου, την 5η Απριλίου και δεμένος οδηγήθηκε στον δικαστή. Εκεί του ετέθη το δίλημμα ή να εξωμόσει ή να θανατωθεί. Ο άγιος με πολλή σταθερότητα ομολόγησε τον Χριστό λέγοντας ότι ο Χριστός είναι ο Υιός του Θεού του ζώντος και με δυνατή φωνή είπε στον πασά πως προτιμά μύριους θανάτους παρά να αλλαξοπιστήσει, περιφρονώντας τις άπειρες δωρεές που του υπόσχονταν .
Αμέσως ο δικαστής εξέδωσε καταδικαστική απόφαση. Οι στρατιώτες οδήγησαν τον άγιο προς το μοναστήρι του Τιμίου προδρόμου, κοντά στην Πύλη του Δαυίδ, προσπαθώντας συνέχεια καθ’ οδόν να τον εξισλαμίσουν. Βλέποντας τη σταθερότητα του αγίου τον γύμνωσαν και για να τον εκφοβίσουν του έσπασαν το χέρι στον βραχίονα και του έκοψαν τα δάχτυλα του άλλου χεριού. Ο άγιος παρέμενε απτόητος λέγοντας :
-Δεν σας φοβούμαι, είμαι Χριστιανός, Χριστός Ανέστη.
Γονάτισε , προσευχήθηκε και σηκώθηκε φωνάζοντας : Χριστός Ανέστη.
Ο δήμιος άρχισε να τον χτυπά ελαφρά με το σπαθί στον τράχηλο για να τον φοβίσει, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Ο άγιος επαναλάμβανε την ομολογία του, οπότε με ένα τελευταίο Χριστός Ανέστη, κατέπεσε και η κεφαλή του αιματόβρεχτη. Ήταν 25 ετών.
Το μαρτύριο παρακολούθησε και ο προτεστάντης ιεραπόστολος Ιωσήφ Γουλφ, ο οποίος το περιέγραψε σε επιστολή του διασώζοντας την πληροφορία ότι το Πατριαρχείο πλήρωσε 500 γρόσια για να παραλάβει για ταφή το άγιο λείψανο του μάρτυρος.
Το απόγευμα της ίδιας μέρας παρελήφθη και ετάφη , με άδεια του πασά, από τους Αγιοταφίτες Πατέρες και άλλους Χριστιανούς, το τίμιο λείψανο του Αγίου Νεομάρτυρος Παναγιώτου στο κοιμητήριο της Αγίας Σιών.

Ο άγιος Νεομάρτυς Παναγιώτης (αγιογραφία Μιχαήλ Χατζημιχαήλ© http://www.michaelhadjimichael.com)
πηγές:
http://michaelhadjimichael.blogspot.gr/2014/01/saint-panayotis-martyr-caesarea.html