Επισκέψεις στο μικρασιατικό μας ιστολόγιο

Μνημείο Μικρασιατών Κορίνθου

Μνημείο Μικρασιατών Κορίνθου.

Λεπτομέρειες: η οικογένεια των προσφύγων Μικρασιατών αποχαιρετά την Πατρίδα, ο μικρασιάτης καλλιτέχνης με το μπουζούκι – ενδεικτικό της μουσικής παράδοσης που μεταφυτεύθηκε, η θυσία της κυνηγημένης μικρασιάτισσας μάνας ως αρχαίας τραγικής μορφής – στην κορυφή της σύνθεσης.

Μνημείο Μικρασιατών Προσφύγων – Έδεσσα

Φίλε διαβάτη, αν βρεθείς στο Βερολίνο στο μουσείο της Περγάμου πες στα αδέρφια μου με αγάπη πως τα έχω μέσα στην καρδιά μου. Ένα ερείπιο της προσφυγιάς…

Από τους άγνωστους αγώνες των Μικρασιατών

Κώστας Καζάνας: ο Μικρασιάτης δημοδιδάσκαλος και αντιστασιακός

Ο Κωνσταντίνος Καζάνας του Δημητρίου και της Μαρίας γεννήθηκε στο Δεμιρδέσιο Προύσας της Μικράς Ασίας το 1910 από πολυμελή οικογένεια. Το Δεμιρδέσιο (Ντεμερντές ή Ντεμερντέσι στη μικρασιατική διάλεκτο) δημιουργήθηκε στα μέσα του 17ου αιώνα από 32 ελληνικές οικογένειες της περιοχής των Αγράφων, οι οποίες λόγω των δυσχερών συνθηκών ζωής στις ορεινές περιοχές μετακινήθηκαν προς τη Μικρά Ασία και δημιούργησαν τον νέο οικισμό τους στην εύφορη πεδιάδα της Προύσας ο οποίος υφίστατο για τρεις αιώνες μέχρι και τη Μικρασιατική Καταστροφή.

Οι κάτοικοι του Δεμιρδεσίου μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και την αναγκαστική εγκατάλειψη των εστιών τους, εγκαταστάθηκαν στην πλειονότητά τους στο Μεσολόγγι. Όμως λόγω της ελονοσίας που μάστιζε την περιοχή και των πολλών θανάτων από την ασθένεια μετακινήθηκαν προς τη βόρειο Ελλάδα προς αναζήτηση καλύτερου κλίματος. Έτσι εγκαταστάθηκαν στην Προσοτσάνη Δράμας. Ανάμεσά τους και ο δωδεκάχρονος τότε Κώστας Καζάνας με την οικογένειά του. Αποφοίτησε από το Γυμνάσιο Αρρένων Καβάλας ως αριστούχος. Μετά την ενηλικίωσή του εργάστηκε αφιλοκερδώς επί μακρόν ως δημοδιδάσκαλος για τη βελτίωση της ελλιπούς – λόγω της δυσπραγίας του κράτους – εκπαίδευσης των νέων της περιοχής. Μετέβαινε πεζός στον οικισμό του Μεγαλόκαμπου, που απείχε εννέα και πλέον χιλιόμετρα, για να διδάξει εθελοντικά στους μαθητές της κοινότητας.

Τον Σεπτέμβριο του 1944 και ενώ η περιοχή της Δράμας και της ευρύτερης Ανατολικής Μακεδονίας βρισκόταν υπό την κατοχή των Βουλγάρων προέβη σε ένα μοναδικό για ολόκληρη την κατακτημένη Ευρώπη γεγονός: την υποστολή της σημαίας του κατακτητή υπό το φως της ημέρας και την έπαρση της εθνικής σημαίας. Συγκεκριμένα στην κεντρική πλατεία της Προσοτσάνης ο Κώστας Καζάνας μαζί με τον Αστέριο Αστεριάδη υπέστειλαν τη βουλγαρική σημαία και ύψωσαν την ελληνική, αψηφώντας την τρομοκρατία και τις απειλές που αποτελούσαν την καθιερωμένη πρακτική των βουλγάρων κατακτητών. Το γεγονός αυτό αποτέλεσε ισχυρό πλήγμα για τις φασιστικές βουλγαρικές δυνάμεις κατοχής ενώ ταυτόχρονα αναπτέρωσε το ηθικό των Ελλήνων αγωνιστών και του τοπικού πληθυσμού. Είχε όμως ως αποτέλεσμα τη σκληρή δίωξη των ηρώων. Ο Κώστας Καζάνας συνελήφθη και εστάλη εξορία στις φυλακές της Σόφιας στη Βουλγαρία όπου υπέστη βασανιστήρια. Κατάφερε όμως με κίνδυνο της ζωής του να δραπετεύσει τον χειμώνα του 1944 και μετά από πολυήμερη πεζοπορία βρήκε καταφύγιο στην πόλη της Δράμας.

Νυμφεύθηκε την Ξανθίππη Σαββοπούλου (1919-1989), καταγόμενη εκ Σκοπού Ανατολικής Θράκης, και απέκτησαν δυο παιδιά. Διετέλεσε υπεύθυνος οικονομικών της ΣΕΚΕ (Συνεταιριστικής Ένωσης Καπνοπαραγωγών Ελλάδας) στην πόλη της Δράμας, όμως παύθηκε από τη θέση του μετά την επιβολή του δικτατορικού καθεστώτος των Συνταγματαρχών το 1967 που απομάκρυνε κάθε δημοκρατικό στοιχείο από υπεύθυνες θέσεις.

Μετά τις διώξεις του από τη Χούντα, εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στην Καβάλα όπου εργάστηκε στο λογιστήριο των Καπνεργοστασίων της πόλης, μαχόμενος και από αυτή την θέση για τα δικαιώματα των εργαζομένων και τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας.

Ανήγειρε με τη σύζυγό του, ιδίαις δαπάναις, προσκυνητάριο (ένα ιδιαίτερο δείγμα ευλάβειας των Ελλήνων προσφυγικής καταγωγής) προς τιμήν της Αγίας Αικατερίνης – προστάτιδας της εκπαίδευσης – στην περιοχή των Εργατικών Κατοικιών Δράμας, το οποίο κατά την κατασκευή του νέου κτηρίου του 6ου Δημοτικού Σχολείου Δράμας, εντάχθηκε στο προαύλιο του διδακτηρίου και διατηρείται μέχρι σήμερα αποτελώντας τοπόσημο της περιοχής. Μετά τη συνταξιοδότησή του εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη.

Εκοιμήθη στη Θεσσαλονίκη στις 24 Απριλίου 1982 και αναπαύεται στο κοιμητήριο της Προσοτσάνης.

Μνημείο Μικρασιατών Προσφύγων – Περαία Θεσσαλονίκης

Το μνημείο του μικρασιάτη πατέρα-πρόσφυγα με τα παιδιά του – Περαία Θεσσαλονίκης.

Ζητούμενο η Ενότητα του Προσφυγικού Ελληνισμού

Διευκρινίζοντας τα περί της 19ης Μαΐου, τονίζουμε για πολλοστή φορά πως στηρίζουμε κάθε προσπάθεια διατήρησης της Προσφυγικής Μνήμης –Μικρασίας, Πόντου, Θράκης– αλλά δεν δεχόμαστε σε καμία περίπτωση τον κατακερματισμό της Μιας, Ενιαίας και Αδιαίρετης Γενοκτονίας που υπέστη στο σύνολό του ο Ελληνισμός της Ανατολής με το 1.500.000 των μαρτύρων του. Η Ενότητα είναι ένα στοιχείο που πρέπει επιτέλους να βιώσουμε!

Προς αυτήν την κατεύθυνση κάθε χρόνο η Ένωση Μικρασιατών Φοιτητών απευθύνει κάλεσμα στο φοιτητικό κόσμο αναρτώντας συνθήματα μνήμης προερχόμενα από έργα Μικρασιατών και μη λογοτεχνών. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα εξής ετήσια Συνθήματα Μνήμης :

 

2008:  ‘’Τη νύχτα της προσφυγιάς

           την κάναμε ολονύκτια προσευχή’’

Βάσος Καπάνταης

 

2009: “Δεν αισθάνομαι μίσος… Το πράγμα που κυριαρχεί μέσα μου είναι το αντίθετο του μίσους· μια προσπάθεια να χωρέσει ο νους μου το μηχανισμό της καταστροφής”.        

Γιώργος Σεφέρης

2010: ‘’Η μνήμη,
κύριο όνομα των θλίψεων,
ενικού αριθμού,
μόνον ενικού αριθμού
και άκλιτη.
Η μνήμη, η μνήμη, η μνήμη’’.

   Κική Δημουλά

Για τις εκδηλώσεις Εθνικής Μνήμης του 2011 επιλέξαμε μια φράση του ποιητή Γιάννη Σκαρίμπα που αναφέρεται στην γενική αντιμετώπιση της Ιστορίας αλλά αντικατοπτρίζει απόλυτα το μέγεθος της Γενοκτονίας του Ελληνισμού της Ανατολής και ταυτόχρονα το αδιαπραγμάτευτο της αυθεντικότητας, του ενιαίου χαρακτήρα και του εύρους της:

‘’Η Ιστορία είναι αριθμός, είναι νούμερο, δεν νοθεύεται’’

Καλούμε όλους τους μικρασιάτες και φίλους να προτείνουν ιδέες για το σύνθημα μνήμης των εκδηλώσεων του 2012… ‘’Μνήμη Μικρασίας και Έσετ’ ήμαρ νόστιμον’’!

Ήχοι Μικρασίας στο Χορευτικό Αντάμωμα Ορμύλιας

  Με απόλυτη επιτυχία στέφθηκε το εγχείρημα της διοργάνωσης Χορευτικού Ανταμώματος την παραμονή της γιορτής του Αγίου Γεωργίου στην Ορμύλια Χαλκιδικής, για πρώτη φορά, όπου και εορτάζει ο ομώνυμος μεταβυζαντινός ναός (24 Απριλιου 2012).

   Η Ένωση Μικρασιατών Φοιτητών συμμετείχε και αυτή στο κάλεσμα της συνάντησης των συλλόγων παρουσιάζοντας χορούς από την Καππαδοκία. Οι τόσο ιδιαίτεροι χοροί της εσχατιάς αυτής του Ελληνισμού, της πατρίδας των μεγάλων πατέρων της ορθόδοξης Ανατολής αλλά και των βυζαντινών Ακριτών, δεν μπορούσαν να λείπουν από το πανηγύρι του Αη-Γιώργη, του αγαπημένου σε όλο το χριστιανικό κόσμο –ακόμα και στους μουσουλμάνους-  Καππαδόκη Αγίου.

 Ο τελετουργικός χορός ‘’άγιο Πάσχα’’, ο οποίος παρουσιάσθηκε στο Αντάμωμα, χορευόταν στην Καππαδοκία την Ανάσταση, με τους χορευτές να κρατούν αναμμένα κεριά (δείτε τον από το 36:50 στο βίντεο) ενώ στο χορό ‘’Κόνιαλι’’ (από το Ικόνιο της Μικράς Ασίας) τα ζεύγη των χορευτών δημιουργούν το σχήμα του σταυρού με τα χερια τους. Οι συμπαγείς πυρήνες του Ελληνισμού στην Καππαδοκία έδιναν έντονη τη μαρτυρία της χριστιανικής πίστης με κάθε ευκαιρία, ακόμα και με τους χορούς τους, κατά το ψαλμικό αινείτε αυτόν εν τυμπάνω και χορώ· αινείτε αυτόν εν χορδαίς και οργάνω.

Ηρώο Πέργαμου – Νέα Σμύρνη

Ηρώο Πέργαμου του μικρασιάτη γλυπτή Βάσου Καπάνταη.

Άγιος Γεώργιος Τροπαιοφόρος: ο μεγαλομάρτυς των Μικρασιατών

Άγιος Γεώργιος ο Τροπαιοφόρος, ο επονομαζόμενος από τους μικρασιάτες »Αη Γιώργης ο ωραίος» (Βυζαντινή φορητή εικόνα από τη Μικρά Ασία)

Ο  μεγαλομάρτυρας Άγιος Γεώργιος ο Τροπαιοφόρος αποτελεί γόνο της μικρασιατικής γης και συγκεκριμένα της Καππαδοκιας.  Γι’αυτό άλλωστε και είναι απο τους πιο αγαπημένους και περισσότερο τιμώμενους αγίους στη Μικρά Ασία και κατ’επέκταση στις περιοχές όπου εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες στη μητροπολιτική Ελλάδα.

Οι πιο γνωστοί ναοί του Αγίου Γεωργίου στη Μικρά Ασία ήταν της Σμύρνης, της Προύσας, των Κυδωνιών και της Νεάπολης της Καππαδοκίας.  Στην πατρίδα του Αγίου Γεωργίου, την Καππαδοκια, συναντούμε τις πρώτες αγιογραφίες του έφιππου Αγίου Γεωργίου αλλά και τραγούδια που τον εξυμνούν.

Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου Σμύρνης 1880

Ιερός Ναός Aγίου Γεωργίου Σμύρνης (κατεστράφη κατά την πυρπόληση της Σμύρνης το 1922)

Άγιος Γεώργιος Κυδωνιών

Καππαδοκία – τοιχογραφία του Αγίου Γεωργίου

Άγιος Γεώργιος Προύσας (Γενισεχίρ).

Άγιος Γεώργιος Σπάρτης Πισιδίας (σημερινής Ισπάρτα) Μικράς Ασίας

Άγιος Γεώργιος Σπάρτης Πισιδίας (σημερινής Ισπάρτα) Μικράς Ασίας

Ο βυζαντινός Ναός Αγ. Γεωργίου στο κάστρο της Αλάγιας Μικράς Ασίας.

 Η εκκλησία του Αγ. Γεωργίου του βουνού, πάνω από την Αλάγια. Ναός του 19ου αιώνα, εγκαταλειμμένος από το έτος 1922 και αποκατεστημένος πρόσφατα.

 

ΑΓΙΕ ΜΟΥ ΓΙΩΡΓΗ (Παραδοσιακό Καππαδοκίας Μικράς Ασίας)
¨Αγιε μου Γιώργη αφέντη μου
κι αφέντη καβαλάρη
αρματωμένε μέ σπαθί
και μέ χρυσό κοντάρι.
¨Αγγελος εισαι στή θωριά
άγιος και στή νιότη
παρακαλώ σε βόηθα μας
άγιε στρατιώτη
Που έχουμε στή χώρα μας
ένα βαθύ πηγάδι
και κατοικάει ο δράκοντας
το τρομερό βυλάνι
Σταλιά νερό δεν έδινε
τόν κόσμο να δροσίσει
αν δέν του επηγαίνανε
άνθρωπο να δειπνήσει
Κι ερίξανε τα μπουλετιά
σε μιά βασιλοπούλα
πού είχε την η μάνα της
μόνη και μοναχούλα.

Ο άγιος Γεώργιος ο Τροπαιοφόρος, χειρ Φωτίου Κόντογλου του Μικρασιάτη.

_____________

Διαβάστε επίσης:

Η Μικρασιάτισσα Γερόντισσα Τιμοθέη Χριστοδούλου

Του Μικρασιάτη γέροντα Παϊσίου

Οι Άγιοι Μικρασιάτες Νεομάρτυρες

Ο Άγιος Χρυσόστομος Σμύρνης

Οι πρόσφυγες από τη ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ

Tο έντονο θρησκευτικό αίσθημα των προσφύγων…

Με τον ερχομό τους στην Ελλάδα μετέφεραν ιερές εικόνες, σύμβολα ενότητας και αγάπης για τις χαμένες πατρίδες τους. Παράλληλα, δημιούργησαν μουσεία με παλιά θρησκευτικά αντικείμενα, έχτισαν μοναστήρια και εκκλησίες. Η διατήρησης της ταυτότητας τους ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με τους θρησκευτικούς δεσμούς τους. Άλλωστε, η Ορθοδοξία ήταν ο σύνδεσμος που κρατούσε ενωμένο το λαό κατά την Τουρκοκρατία. Από όλα τα παραπάνω γίνεται αντιληπτό ότι η θρησκευτικότητα των προσφύγων αποτέλεσε αναπόσπαστο στοιχείο της νέας τους ζωής.

Μνημείο Μικρασιατών – Νέα Ερυθραία Αττικής

Ένα μνημείο στην Νέα Ερυθραία Αττικής, εκεί που εγκαταστάθηκαν Μικρασιάτες πρόσφυγες από πολλές διαφορετικές πόλεις και χωριά της Μικρασίας, τα ονόματα των οποίων είναι χαραγμένα στη βάση του μνημείου. Οι περισσότεροι προέρχονταν από την Ερυθραία της Μικράς Ασίας και με τη θύμηση της παλιάς Πατρίδας έδωσαν το όνομα στην καινούργια. »ΜΙΚΡΑΣΙΑ 1922 ΤΩΝ ΘΑΝΟΝΤΩΝ ΠΡΟΓΟΝΩΝ ΜΕΜΝΗΣΟ » αναγράφεται στη λιτή στήλη, που θυμίζει αναθηματικές στήλες σε αρχαίους ελληνικούς τάφους…

Πρωτοχρονιάτικα Κάλαντα από την Ένωση Μικρασιατών Φοιτητών

Για μια ακόμη χρονιά η Ένωση Μικρασιατών Φοιτητών διατήρησε το έθιμο των καλαντων, έθιμο που από τα βυζαντινά χρόνια συναντάται σε κάθε περιοχή της Ελλάδας αλλά και όπου υπάρχει Ελληνισμός. Ιδιαίτερα στη Μικρά Ασία –πατρίδα του Μεγάλου Βασιλείου- τα κάλαντα κατείχαν ξεχωριστή θέση στους εορτασμούς του Δωδεκαήμερου.